कोभिड–१९ महामारीको पृष्ठभूमिमा इन्डोनेसियाको विदेश नीति समुदाय (एफपीसीआई) ले ह्वावेको सहकार्यमा नीति निर्माणकर्ता, शिक्षाविद् र उद्योग विशेषज्ञहरु माझ डिजिटाइज आसियानको लागि डिजिटल कनेक्टिविटी, चुनौति र सम्भावितताको अवस्थाको बारेमा अन्तरकृया गरेको छ।

कोभिड–१९ युगमा क्षेत्रीय सुधारलाई प्रोत्साहित गर्न आसियानले आफ्नो डिजिटल इन्टिग्रेसनको गति बढाउनु पर्ने जसले २०२५ सम्ममा जीडीपीमा १ खर्ब अमेरिकी डलरको उत्थान गर्ने सम्भावना रहेको आसियान इकोनोमिक समुदायका उपमहासचिव डा. अलादीन डी. रिल्लाले बिहीबार एक अनलाइन प्यानलमा बताएका छन् ।

‘म डिजिटल कनेक्टिभिटी र रूपान्तरणलाई महत्वपूर्ण प्राथमिकता र क्रस–कटिंग मुद्दाहरूको रूपमा हेर्छु जसले अर्थव्यवस्थाको हरेक क्षेत्रलाई असर गर्दछ । त्यसकारण, यसलाई बहु–स्टेकहोल्डर दृष्टिकोण वा प्रतिक्रिया आवश्यक पर्दछ र यसका लागि निजी क्षेत्र लगायत ह्वावे जस्ता स्टेकहोल्डरको सहभागिता पनि आवश्यक छ,’ अलादिन डी. रिल्लोले भने।

उनले बताएअनुसार आसियानले यस क्षेत्रका धेरै प्राथमिकताहरूलाई सम्बोधन गर्न र डिजिटल रूपान्तरण चली रहने सुनिश्चितताका लागि देश, शिक्षाविद् तथा निजी क्षेत्र जस्तै ह्वावे कम्पनीका सबै स्टेकहोल्डरको योगदान आवश्यक छ ।

यसमा डिजिटल सीप सुधार गर्ने, डिजिटल डाटा शासन ब्यबस्था प्रवर्धन गर्ने, र साइबर सुरक्षा लाई सुदृढ पार्ने काम समावेश छ ।

यो दुई सम्भावनाहरू मार्फत पूरा गर्न सकिन्छ, पहिलो हो डाटाको प्रयोगले नीतिहरू मार्गदर्शन गर्नु र सार्वजनिक सेवा पुर्याउनु र दोस्रो लचिलोपन प्राप्त गर्नको लागि डिजिटल सोलुसनहरू प्रदान गर्नु ।

कोभिड–१९ महामारीको क्रममा आईसीटीले कोरोनाभाइरस बिरूद्ध लडाईमा मुख्य भूमिका खेल्दै आएको छ र यसको प्रतिकूल प्रभावहरू कम गर्न मद्दत गर्दैछ ।

आसियान क्षेत्रमा उद्योगहरूले अधिक विश्वास गर्न थालेका छन् कि महामारी पश्चातको रिकभरीलाई गति दिनको लागि आईसीटी एक प्रमुख कारक हुनेछ ।

डिजिटल प्रविधिको प्रयोग व्यवसाय, सरकार र ६५० करोड जनसंख्याको समाजलाई अगी बढाउनको लागि डिजिटल रूपान्तरणले आसियान देशका सदस्यहरूबीचको सम्पर्कलाई मजबुत बनाउँदछ ।

एफपीसीआईका संस्थापक र अध्यक्ष डा. डिनो पट्टी जालालले भने कि कोभिड–१९ महामारीले विश्वलाई असर पार्दै गर्दा डिजिटल कनेक्टिभिटी अझ सान्दर्भिक हुँदै गएको छ ।

अनुसन्धानले देखाएको छ कि मजबूत कनेक्टिभिटी पूर्वाधार भएका देशहरूले यसको प्रकोपबाट हुने नकारात्मक आर्थिक असरलाई आधासम्म कम गर्न सक्दछ ।

‘डिजिटलीकरणको सन्दर्भमा हामीसँग थप डिजिटल साक्षरता, डिजिटल पहुँच र डिजिटल पूर्वाधार हुनु आवश्यक छ । यदि हामीले यी चीजहरू पायौं भने हामी वास्तवमा शिक्षाको मुक्ति प्राप्ती को लक्ष्य प्राप्त गर्न सक्छौं । सबैभन्दा महत्वपूर्ण कुरा त १० आसियान देशहरू बीचको नियमनको तालमेल हो । हामीले आसियानलाई डिजिटलाइज गर्ने जुनसुकै लक्ष्य भए पनि मुख्य चुनौती नियममा नै रहनेछ । एकपटक हामीले यसलाई सुल्झाउने बित्तिकै छलांग प्रगति गर्न सकिन्छ,’ एफपीसीआईका अध्यक्षले भने ।

दीनोसँग यस्तै विचारहरू साझा गर्दै ह्वावे एशिया प्यासिफिक उपाध्यक्ष जे चेनलाई विश्वास छ कि ज्ञान, प्रविधि र डाटाको उपयोग गर्दा डिजिटल एकीकरणले क्षेत्रीय अर्थतन्त्र बृद्धि गर्न आसियान सदस्य देशहरूको प्रयासलाई समन्वय गर्न मद्दत पुर्याउँछ र आसियानको लागि नयाँ ग्लोबल डिजिटल अर्थव्यवस्थामा एक सहि र स्वायत्त आर्थिक शक्तिलाई आफ्नो स्थान अझ सुदृढ पार्न ढोका खोलिदिन्छ ।

‘सूचना र सञ्चार प्रविधि पूर्वाधार र स्मार्ट उपकरणहरूको एक अग्रणी वैश्विक प्रदायकको रूपमा ह्वावे क्षेत्रीय डिजिटल रूपान्तरण र एकीकरणको पहलमा आसियानलाई सहयोग गर्न हाम्रा वैश्विक साझेदारहरूसँग काम गर्न समर्पित छ,’ जे चेनले भने ।

‘अधिक डिजिटलाइज्ड आसियान तर्फः महामारीको समयमा प्रवाह, अवसर, र चुनौतीहरूको परिवर्तन’ थिममा प्यानलमा यस क्षेत्रका उच्चस्तरीय व्यक्तित्वहरु डा. रिजाल अफंदी लुकमान, अन्तर्राष्ट्रिय आर्थिक सहयोगका उपमन्त्री, आर्थिक मामिलासम्बन्धी इन्डोनेसियाली समन्वय मन्त्रालय, ओडो मनुहुतु, पर्यटन र रचनात्मक अर्थतन्त्रका उप समन्वय मन्त्री, समुद्री र लगानी मामिलाका लागि इन्डोनेसियाली समन्वय मन्त्री, डा. जयंत मेनन क्षेत्रीय आर्थिक अध्ययन कार्यक्रम (आइएसइएएस) को भिजिटिङ सिनियर फेलो–युसुफ इशाक संस्थान सिंगापुर र एडीबी का पूर्व प्रमुख अर्थशास्त्री, र ह्वावेको सार्वजनिक र सरकारी मामिला डिजिटल रूपान्तरणका प्रिंसिपल साम चेङ्ग किङ्जुन समावेश थिए ।