समाचार
डिजिटल ब्ल्याकआउट: म्युज सफ्टवेयर ह्याक हुँदा यूरोपका ठूला एयरपोर्ट ठप्प
विश्वभरका एयरपोर्टहरूमा कामलाई नियमन गर्न विभिन्न प्रकारका सफ्टवेयरहरू प्रयोग गरिन्छ। यी सफ्टवेयरहरूले मेसिनहरू चलाउँछन् जसले कामहरू स्वचालित बनाउँछन् र समय बचत गर्छ। अन्त्यमा यात्रुहरूको अनुभव सुधार हुन्छ र उडानहरू समयमै उड्न सजिलो हुन्छ। तर के हुन्छ जब सफ्टवेयरमै भर पर्ने यो प्रणाली नै ठप्प हुन्छ?
वास्तवमा, शनिबार युरोप र विश्वका केही ठूला एयरपोर्टहरूमा यस्तै दृश्य देखियो। हिथ्रो, ब्रुसल्स र बर्लिनका एयरपोर्टहरूमा प्रयोग हुने म्युज सफ्टवेयरलाई ह्याक गरिएको थियो। अचानक भएको साइबर आक्रमणले यात्रुहरू र एयरलाइन्स दुवैलाई ठूलो घाटा पुर्यायो। त्यसबाट ती तीनै एयरपोर्टमा स्वचालित चेक-इन प्रणाली ठप्प भयो। नतिजा, उडानहरू रद्द हुन पुगे र धेरै उडानमा घण्टौं ढिला भयो।
एयरपोर्टमा धेरै प्रक्रिया प्रविधिमा भर पर्ने गरी चल्छन्। तर प्रणाली क्र्यास भएपछि अवस्था यस्तो भयो कि एयरपोर्ट स्टाफले पुराना तरिका अपनाउन बाध्य भए। कर्मचारीहरूले हातले ब्यागेज ट्याग लेख्नुपर्यो र फोनमा बोर्डिङ सूची बनाउनुपर्यो।
यो दृश्य यस्तो थियो जस्तो एयरपोर्ट अचानक केहि दशक पछाडि फर्किएको हो। त्यस्तो परिस्थितिमा एयरपोर्टमा पर्याप्त कर्मचारी थिएनन् र हातले गरिने प्रक्रियाको तयारी पनि थिएन। त्यसैले यात्रुहरूले लामो लाइन र उडान रद्द हुनु पूर्वको असुविधा भोग्नुपर्यो।
यो साइबर आक्रमणले लक्षित गरेको म्युज सफ्टवेयर आजकल धेरै एयरपोर्टहरूमा प्रयोग भइरहेछ। यो सफ्टवेयर एयरपोर्टको प्रोसेसिङ प्रणाली सम्हाल्छ। यो मूलतः यात्रु प्रक्रिया व्यवस्थापन गर्ने प्रणाली हो, जसले एयरलाइन्स कम्पनीहरूलाई एउटै हार्डवेयरबाट चेक-इन र बोर्डिङ गर्न सुविधा दिन्छ। यसको मद्दतले कम्पनीहरूले फरक-फरक गेट र स्टाफमा अतिरिक्त खर्च बढ्नबाट जोगिन्छन्।
सम्बन्धित कम्पनीले म्युज सफ्टवेयरमा समस्या आएको स्वीकार गरेको छ । सहायक कम्पनीले यो प्रणाली प्रदान गरेको जनाएको छ। कम्पनीले भनेको छ - समस्याको पहिचान भइसकेको थियो र केही समयभित्र यो ठीक गरिएको पनि छ। साथै, भविष्यमा यस्तो स्थिति दोहोरिन नदिनका लागि काम भइरहेको जानकारी दिएका छन्।
यो घटना स्पष्ट पार्छ कि प्रविधिमा पूर्णरूपले निर्भर प्रणाली एक साइबर आक्रमणबाट कति ठूलो संकटमा पर्न सक्छ। जसरी ठूला एयरपोर्टहरूलाई अचानक हस्त प्रक्रियातर्फ फर्किनुपरेको थियो, त्यो एउटा चेतावनी हो कि साइबर सुरक्षा प्रति अझ कडाइ र तयारी आवश्यक छ।
समाचार
अमेरिकामा टिकटक: बहुमत स्वामित्व अमेरिकी लगानीकर्ताको हुने, सम्झौतामा कहिले होला हस्ताक्षर ?
ह्वाइट हाउस प्रेस सेक्रेटरी क्यारोलिन लेभिटले अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प र चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङबीचको टेलिफोन वार्ताप…
मन्त्री बन्दै महावीर पुन
राष्ट्रिय आविष्कार केन्द्रका संस्थापक तथा वैज्ञानिक महावीर पुन मन्त्री बन्ने भएका छन् । प्रधानमन्त्री सुशीला कार्की नेतृत्वको अन्तरिम सर…
नासाको सुरक्षा कमजोरी फेला पार्ने नेपाली अनुसन्धानकर्तालाई सम्मान
अमेरिकी अन्तरिक्ष संस्था नासाले आफ्नो सुरक्षा कमजोरी पत्ता लगाउने नेपाली सुरक्षा अनुसन्धानकर्ता फिरोज शाहलाई सम्मान गरेको छ …
एनभिडियाले इन्टेलमा ५ अर्ब डलरको लगानी गर्ने, एआई चिप विकासमा सहकार्य हुने
विश्वकै सबैभन्दा ठूला चिप निर्मातामध्ये एक एनभिडियाले अमेरिकी सेमीकन्डक्टर कम्पनी इन्टेलमा ५ अर्ब डलर बराबरको सेयर किन्न सहमति गर…
गूगल क्रोम ब्राउजरमै अब जेमिनाई प्रयोग गर्न सकिने
अब गूगल क्रोम ब्राउजरमै जेमिनाई प्रयोग गर्न सकिने भएको छ । एआई प्रो र अल्ट्रा सब्सक्रिप्सन लिएका विन्डोज र म्याक प्रयोगकर्ताहरूले अहि…
माइक्रोसफ्टको गेमिङ कोपाइलट अब विन्डोज पीसी र एक्सबक्स मोबाइल एपमा
माइक्रोसफ्टले आफ्नो गेमिङ एआई असिस्टेन्ट गेमिङ कोपाइलट औपचारिक रूपमा विन्डोज पीसी र एक्सबक्स मोबाइल एपमा ल्याउने घोषणा गरेको छ। …
नेपालको फिनटेक क्षेत्रमा क्रान्ति ल्याउने विश्वास ढकाल युएईको कम्पनी फिल्प्सको सीईओमा नियुक्त
नेपालको फिनटेक क्षेत्रमा क्रान्ति ल्याएका विश्वास ढकाल युएईको बहुराष्ट्रिय फिनटेक कम्पनी फिल्प्स लिमिटेडको प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीईओ) मा नियुक्त भएका छन् ।&n…
डिस्कोर्डले मेटा क्वेस्टका लागि नेटिभ एप विकास गर्दै, सन् २०२६ भित्र उपलब्ध हुने
मेटाले आफ्नो मेटा कनेक्ट २०२५ सम्मेलनमार्फत नयाँ हार्डवेयरसँगै सफ्टवेयरसम्बन्धी घोषणा गरेको छ । कम्पनीले लोकप्रिय गेमिङ…
जेनजी आन्दोलनपछि आईटी उद्योग: सरकारसँग मिलेर काम गर्न प्रतिबद्ध
गत भदौ २४ गते भ्रष्टाचार, बेथिति र सामाजिक सञ्जाल प्रतिबन्धविरूद्ध जेनजीहरूले आन्दोलन सुरू गरे । डिस्कोर्ड लगायतका डिजिटल माध्यमब…
‘अप्टिकल फाइबर’ तार चोरेर भारततर्फ लैजाँदै गर्दा पाँच जना पक्राउ
झापाको मेचिनगर नगरपालिका–५ नकलबन्दाबाट पाँच बोरा ‘अप्टिकल फाइबर’ टेलिफोन तार भारततर्फ लैजाँदै गरेको अवस्थ…
एनभिडियाको नयाँ एआई चिप खरिदमा चीनको प्रतिबन्ध
चीनको साइबरस्पेस प्रशासन (सीएसी) ले देशका प्रविधि कम्पनीहरूलाई एनभिडियाको नयाँ एआई चिप RTX Pro 6000D खरिद तथा परीक्षण नगर्न न…
गुगलको डिस्कभरमा अब सोसल मिडिया पोस्ट र युट्युब शर्ट्स पनि देखिने
गुगलको डिस्कभर कन्टेन्ट फिडमा नयाँ सुविधाहरू थपिँदैछन्। अब यसमा वेबमा प्रकाशित लेख मात्र नभई सोसल मिडिया पोस्टहरू (जस्तै इन्स्टाग्…
बससेवाबाट दशैंका लागि बसको टिकट बुकिङ गर्दा ५ जनालाई खसी उपहार, सय जनालाई निःशुल्क टिकट
बससेवाले दशैंका लागि टिकट बुकिङ खुलाएको छ। बससेवाको मोबाइल एप र बससेवा डटकममा गएर यात्रुहरूले नेपालका ७० भन्दा बढी जिल्लाक…
बच्चाको च्याटजीपीटी चलाउने सीमा अब अभिभावकले निर्धारण गर्न सक्ने
ओपनएआईका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीईओ) स्याम आल्टम्यानले मंगलबार १८ वर्षमुनिका प्रयोगकर्ताहरूलाई लक्षित गर्दै च्याटजीपीटीको प्रयोग…
बससेवाबाट हवाई टिकट काट्ने यात्रुलाई हरेक टिकटमा पाँच सय रुपैयाँसम्म क्यास ब्याक
बससेवाबाट हवाई टिकट काट्ने यात्रुले हरेक टिकटमा पाँच सय रुपैयाँसम्म क्यास ब्याक पाउने भएका छन् । नेपालीको महत्वपूर्ण चाड दशैँ त…